نمیدانم "نیمه پنهان" را دیده ای یا نه که با این جملات شروع و تمام میشود : از کودکی ام خاطره دلچسبی ندارم ، هر چه بود دریغ بود و حسرت.بچه هشتم یک خانواده سیزده نفری بودن کافی بود که ریشه هر استعدادی را بخشکاند...
اگر بخواهم از خودم بگویم باید بگویم : از کودکی ام خاطره های دلچسب زیاد دارم ، راستش تنها دوران خاطره های دلچسب زندگی است ، اما ، بچه اول یک خانواده فول کمونیست متعصب کافی بود که مرا یا اینوری ِ اینوری کند یا اونوری اونوری و بدبختا من که بدجوری این وسط ماندم چون همیشه اعتقاد داشتم و گاهی هنوز دارم که تعادل اون وسط مسط ها بیشتر از دوقطب رادیکال هر چیزی پیدا میشود
نسل دهه شصت همه چیزش چند دسته دارد : آدمهایش ، خاطره هایشان ، شرایطشان ، نسلی که سالهای آخر جنگ به دنیا می آمد و شرایط داشت بنا به عقیده و مرام و مسلک پدرانش کن فیکون میشد.که اگر زاده این نسل باشی بستگی داشت که بابایت داشت شیر خشک و لاستیک احتکار میکرد ، تفنگ دستش بود و میجنگید یا در بدر خانه های تیمی بود و توی اوین منتطر آزادی یا پایان حبس که هر دو به طناب داری بی سوال و بی جواب رسید.نسلی که هیچ جایش یکرنگی و یکدستگی دیده نمیشود.آدمهایش طیف ندارند و مطلقند و هیچ وقت هم میانه بودن را یاد نگرفتند.من از نسلی هستم که بلبشوی آخر جنگ و اوائل سازندگی در کودکی گذشت،آن موقع که به گردش های گاه و بی گاه پارک لاله راضی بودم وبه آدمک آرم برنامه کودک که هر روز ساعت 5 روی صفحه تلویزیون قدم میزد و نمیفهمیدم چرا باید چندین وچند ساعت با مادر در صف اتکا و سپه بایستیم ، همان شکلات " ما " یا تافی شیری های "میلک" برای آن چند ساعتم بس بود.هم نسل من که کودکی اش در دوری و عزای پدر گذشت (چه شهید و آزاده و چه فدایی و مجاهد) و آن هم نسل دیگر که لغت به لغت دشمنی با ما را آموخت یا آنکه اصلآ نفهمید ما هم هستیم و بچه هایی بدون "گرایپ میکسچر" و جایزه های دیسنی لند هم بزرگ میشوند ، امروز همه با هم غریبه ایم.هیچ کدام نمیفهمیم که آن دیگری کجا ها سیر میکند و چرا.
آدمهای جدا افتاده که نه آنچه یک نسل قبل تر میگوبد یاد میآورند و نه زبان یک نسل آنطرف تر را که از بیخ این چیزها را ندیده و نشنیده میفهمد.این نسل ، نسل بی هیچی است.بی ادعای سختی کشیدن یا نکشیدن ، بی شعار ، بی هدف ، بی خاطره.نسل دویدن برای رسیدن به نمیدانم چی چی!همه چیز در حد به شدت! همه کار ها اگزجره و چشم در بیار ! نسلی که توی جزیره اعتقادات اطرافیان بزرگ شده و هنوز هم فکر میکند که توی جزیره خودش است و دیگرانی را نمیبیند یا اگر ببیند به رسمیت نمیشناشد یا اگر بشناسد برای کوبیدن و محکوم کردن است.بچه هایی که بی دردشان عشق جردن نوردی و اسکان و برج آفتاب و شمشک و دیزین اول و آخرشان است و بقیه این لشکر هم باید یک جوری خودشان را برسانند به اینها ، با جیغ و هوار و چلاندن جیب بابا جان.آن دیگری ها که فکری دارند که بکنند یک برگ تاریخ نخوانده اند ، خودشان را به اسطوره ها چسبانده اند و توی قالب یک "ایسم " ی تپانده اند و دو خط تعریف شسته رفته از آنچه برایش سینه چاک میدهد ندارد.چپ و راستشان یک درد دارند.که 16 آذر پارسال پلاکارد سرخ بلند کردند و اپوزسیون خارج کشور ذوق کردند و برایشان کف زدند و من که آنجا بودم به خودم لرزیدم که وای از آن روزی که دور به دست اینها بیافتد .که فریاد دردشان آزادی و دموکراسی و آزادی عقیده است و مادر مرده ای را که میخواست بیانیه ابراهیم یزدی(بخوان آمریکایی برو گمشو!)را بخواند با فحش و دگنک کشیدند پایین و خفه اش کردند!اشتباه نشود!منظور این نبود که من جدا از این آشفته بازارم، من که ملغمه ای هستم از هر دو اینها، پا در هوا و وسط مانده ، و بدا به حال من و امثال من که از اول خودشان را به یکی از این دو قطب نرساندند.من اگر پلی کپی پدر و مادر میشدم باید الان هوار میکشیدم که بر پا خیز از جا کن و ته دلم ندانم که چی را و چجوری! واگر ضد این قطب بودم باید بالکل نفی میکردم هر چه را که یکی دیگر تایید میکند و از بیخ و بن منکر عمل اندیشیدن میشدم. و هیچ کدام نشدم.ماندم این وسط، وسط سرگردانیهای یک نسل سرگردان.با دوستانی که اردک آبی و تندیس را خوب میشناسند ولی نمیدانند کافه کتابی هم در این شهر خراب شده بوده که حالا بخواهد بسته شده باشد ، دوستانی که نئولیبرال و سوسیالیت و غیره اند و همدیگر را هم برنمی تابند و سیستم عملکردشان چیزی شبیه کمباین است!و من چقدر همه اینها را دوست داشته ام و بی آنها و با آنها چقدر تنهایم.من که هم "پستو" و"هات چاکلت" میروم هم "کافه نادری" و نشر ثالث، هم خاوران و هم استخر ارکیده و همه جا چقدر غریبه ام.من که کاری برای این خاک نکردم جز سکوت تا روزی که بگذارمش و بگریزم و برای این نسل همزاد جز غریبی.نسلی که همه چیزش ادا و افه است.از چه گوارایش گرفته تا "هخا" ، از صمد بهرنگی و سعید سلطان پورش تا سروش و شریعتی اش،از پروست و کافکا و بارگاس یوسا تا م.مودب پور و فهیمه رحیمی اش،از موسیقی کلاسیک تا بلک متال اش، همه برای ابراز وجود و خودنمایی است .چه اینوری و چه آنوری،چه آنها که همه چیز را چیپ و سطح پایین میدانند از سینمای ایران و تلویزیون و رقصیدن بگیر، تا آنها که دیگر اکس زدن برایشان خز شده و پز بزرگشان به بقیه کوکایین و شیشه است به جای هرویین.نسلی که از قبل و بعد خودش فحش می خورد و به هر دو همزمان فحش میدهد،تنها خودش را قبول دارد چون هرگز قبولش نداشته اند.و برای چندمین بار که من از هیچ کدام اینها سوا و رها نیستم!نسلی که بی سواد است، دل و دماغ مطالعه ندارد ، دغدغه یزرگش کنکور است ، حل ناشدنی ترین مسئله اش سکس است و شعار هایش پایه و اساس محکمی ندارد.همه چیز را خودش میخواهد تجربه کند زیرا تجربه پیشینیان و صلاحیت نصیحت کردنشان را دیناری قبول ندارد.نسلی که حرف زدن و نتیجه گرفتن را بلد نیست حتی اعتراض کردن را. نسلی که سکوتش نه از سر تدبیر که از بی خیالی و نادانی ست و فریادش هم.نسلی که اگر برای ابراز عقایدش سرکوب و سانسور میشود ، به راههای زیر زمینی پناه میبرد ، از موسیقی و ادبیات زیر زمینی که میتواند فریاد اعتراض باشد و آلترناتیو حرکتی رو به جلو، به حدی از ابتذال میرسد که انتهایش را نمیتوانی تصور کنی و در آخر میبینی که از اول هم جز این نمیخواسته ، مجاز و غیر مجازش توفیر چندانی نمیکند!
.نسل ما نسل چندان نجیبی نیست، اما امید و فرصت اجتماعی هم ندارد و نمیجوید، اصلاحی را صلاح نمیبیند و تلاشی هم نمیکند.تو سری میخورد و میزند .به پدر و مادر خرده میگیرد نه به خاطر فریادی که بی پشتوانه محکمی زدند که نفس فریاد کشیدن و پایش ایستادن زیر سوال رقته و نسل بعدی را میبیند که مرفه تر و طلبکار تر است و همچنان بی هدف میرود.نسل ما چندان نجیب نیست.طلب نادانسته و گنگی را طلبکار است و خودش هم نمیداند چرا و آنها هم که نجیبند و میدانند که کجا میروند پیدا کردنشان ساده و راحت نیست.
روزهای غمگین و سختیست و روزهای غمزده تر و سخت تری در پیش.از همه این سرگردانی ها و عریبگی هاخسته و دلگیرم و این نا امیدی موروثی و مسری گریبانم را بیشتر از قبل میگیرد و میل به کندن و رفتن را بیشتر میکند و آخر قصه جوانی ما نمیدانم که کجا خواهد بود. اگر از بچه های سالهای آخر دهه شصت و دهه هفتاد هم سوال کنی آنها هم قصه ای برای گفتن دارند.حتمآ دارند.
می دانی دلگیر ترین قصه این حوالی چیست؟اینکه هر نسلی برای خودش ، مرثیه ای دارد که بسراید